σφακιά

σφακιά
Περιοχή της Κρήτης. Η περιοχή αποτελεί το δήμο Σφακίων (έκταση 468 τ. χλμ.). Έδρα είναι η Χώρα Σφακιών. Στην περιοχή των Σ., δεσπόζουν τα Λευκά Όρη ή Μαδάρες με υψηλότερες κορυφές το Κάστρο και το Θοδωρή (2460 μ.). Η επαρχία καλύπτει το χώρο του ΝΑ τμήματος του νομού Χανίων. Η περιοχή των Σ. έχει ένδοξη ιστορία. Στα αρχαία χρόνια άκμασαν εκεί οι πόλεις Αραδήνα και Ανώπολη. Οι πόλεις αυτές αναφέρονται στη συνθήκη των 30 κρητικών πόλεων με το βασιλιά της Περγάμου Ευμένη. Επίσης γνωστές ήταν στην αρχαιότητα και οι πόλεις Ποικιλασσός και Φοίνιξ, καθώς και Τάρρα, η οποία είχε δικά της νομίσματα. Στα νεότερα χρόνια, μετά την άλωση των Χανιών, οι Τούρκοι στράφηκαν προς τα Σ. και προσπάθησαν να τα υποτάξουν. Οι κάτοικοι όμως αντιστάθηκαν και οι κατακτητές χρησιμοποίησαν μεγάλες δυνάμεις για να τα υποτάξουν. Όταν το πέτυχαν, σκότωσαν πολλά γυναικόπαιδα και κατάστρεψαν πολλά χωριά της επαρχίας. Η γενναιότητα όμως των κατοίκων και η δύσβατη και άγονη περιοχή δεν επιτρέψανε στους Τούρκους να ολοκληρώσουν την κατάκτησή τους. Το 1770 οι Σφακιανοί επαναστάτησαν με αρχηγό τον εμποροπλοίαρχο Γιάννη Βλάχο ή Δασκαλογιάννη, που θέλησε να ξεσηκώσει το νησί, βασισμένος στις υποσχέσεις του Ορλόφ. Η επανάσταση πνίγηκε στο αίμα και καταστράφηκαν τότε η Ανώπολη και τα Αράδαινα. Στην Επανάσταση του 1821, οι πρώτοι Κρητικοί που ξεσηκώθηκαν ήταν οι Σφακιανοί, οι οποίοι σχημάτισαν και πρώτη προσωρινή κυβέρνηση με την επωνυμία «Καγγελαρία των Σφακίων». Οι Σφακιανοί αντιμετώπισαν τους Τούρκους σε πολλές μάχες και τους νίκησαν. Σ’ όλη άλλωστε τη διάρκεια του Αγώνα, πρόσφεραν μεγάλες υπηρεσίες στο έθνος. Πρωτοστάτησαν επίσης και σε όλες τις κατοπινές κρητικές επαναστάσεις. Στον B’ Παγκόσμιο πόλεμο, μετά τη μάχη της Κρήτης, από τον όρμο της Χώρας των Σφακιών έγινε η επίβιβαση των συμμαχικών στρατευμάτων. Στα χρόνια εξάλλου της Κατοχής, τα Σ. ήταν κέντρο εκπαίδευσης ανταρτικών ομάδων και στους όρμους της επαρχίας έγιναν συχνά αποβάσεις κομάντος των συμμαχικών δυνάμεων. Χαρακτηριστικοί τύποι Σφακιανών με τοπική ενδυμασία. Γυναίκα των Σφακιών που παρακολουθεί την εξέλιξη μιας μάχης εναντίον των Τούρκων. Πίνακας ανώνυμου (Πινακοθήκη της Αρχιεπισκοπής, Κύπρος).
* * *
η, Ν
η σφάκα, η φασκομηλιά.
[ΕΤΥΜΟΛ. < αρχ. σφάκος* + κατάλ. -ιά (πρβλ. σφάκα)].

Dictionary of Greek. 2013.

Игры ⚽ Поможем сделать НИР

Look at other dictionaries:

  • Μακρής, Γεώργιος ή Δικώνυμος — (Σφακιά 1877 – ;). Αγωνιστής του Μακεδονικού Αγώνα. Ήταν αρχηγός εθελοντικού σώματος που έδρασε στη Μακεδονία από τον Μάιο του 1903. Έγινε ιδιαίτερα γνωστός για τη σύλληψη του διοργανωτή της τουρκικής χωροφυλακής ταγματάρχη Γκαστάλντι (1905) …   Dictionary of Greek

  • κρήτη — I Νησί (8.331 τ. χλμ., 601.131 κάτ.) της νοτιοανατολικής Μεσογείου, σε απόσταση περίπου 100 χλμ. ΝΑ της Πελοποννήσου. Πρόκειται για το μεγαλύτερο σε έκταση νησί της Ελλάδας (δεύτερο είναι η Εύβοια με έκταση 3.658 τ. χλμ.), το πέμπτο της Μεσογείου …   Dictionary of Greek

  • Δασκαλάκης — Επώνυμο εθνικών αγωνιστών, που έδρασαν στην Επανάσταση του 1821, αλλά και στις Κρητικές επαναστάσεις του 1770, του 1841 και του 1866. 1. Αναγνώστης. Καταγόταν από τα Σφακιά και έδρασε ως οπλαρχηγός. 2. Γεώργιος. Καταγόταν από τα Σφακιά. Εγγονός… …   Dictionary of Greek

  • Sfakia — Σφακιά The village of Sfakia. Location …   Wikipedia

  • Σφακιανός — ο, θηλ. Σφακιανή Ν [Σφακιά] αυτός που κατάγεται από τα Σφακιά …   Dictionary of Greek

  • καραγκιόζης — Ελληνική παραλλαγή του θεάτρου σκιών, μιας τέχνης που είναι διαδεδομένη σε ολόκληρη την Ανατολή, με κεντρικό ήρωα την ομώνυμη φιγούρα. Η καταγωγή του Κ. παραμένει αδιευκρίνιστη. Έρευνες που έχουν διεξαχθεί κατά καιρούς έχουν επιχειρήσει να… …   Dictionary of Greek

  • Δασκαλογιάννης, Ιωάννης — (Aνώπολις, Σφακιά 1722 – Ηράκλειο 1771). Αρχηγός και ήρωας της Κρητικής επανάστασης του 1770. Καταγόταν από την παλιά οικογένεια των Βλάχων, η οποία έγινε πλούσια από ναυτικές επιχειρήσεις. Ο Δ. μορφώθηκε στο εξωτερικό, ταξίδεψε επικεφαλής του… …   Dictionary of Greek

  • Κριαράς — Επώνυμο οικογένειας εθνικών αγωνιστών από τα Σφακιά της Κρήτης. 1. Ανδρέας. Αρχικά υπηρέτησε ως γραμματικός και αργότερα έγινε πλοίαρχος στον καταδρομικό στολίσκο του Λάμπρου Κατσώνη. Μυήθηκε στη Φιλική Εταιρεία το 1816 στην Οδησσό και από εκεί… …   Dictionary of Greek

  • Μανουσέλης — Επώνυμο οικογένειας Κρητικών αγωνιστών από τον Καλλικράτη των Σφακίων. 1. Αναγνώστης. Γιος του Νικόλαου (βλ. 9.). Πήρε μέρος στις συνελεύσεις των προκρίτων στα Σφακιά, οι οποίες είχαν στόχο την οργάνωση της επανάστασης στην Κρήτη. Εξελέγη αρχηγός …   Dictionary of Greek

  • List of municipalities and communities in Greece — This is an alphabetical list of municipalities and communities in Greece. For an ordered list of cities with population over 30,000 see List of cities in Greece. A B C D E F G H I K L M N O P R S T V X Y Z See also A Name Greek name Prefecture A …   Wikipedia

Share the article and excerpts

Direct link
… Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”